Bevrijd jezelf: Een Leven Volgens ACT | Steven Hayes

16 Jun 2024

Stel je voor: je zit vast in een achtbaan van gedachten, constant in beslag genomen door zorgen, angsten en twijfels. Je probeert wanhopig de controle terug te krijgen, maar hoe harder je vecht, hoe meer je verstrikt raakt. Zou het niet bevrijdend zijn om uit die achtbaan te kunnen stappen en een leven te leiden dat wordt geleid door je waarden, in plaats van je gedachten?

Dit is precies waar Acceptance and Commitment Therapy (ACT), ontwikkeld door psycholoog Steven C. Hayes, om draait. ACT is een vorm van gedragstherapie die je helpt om te stoppen met vechten tegen je gedachten en gevoelens, en je in plaats daarvan te richten op wat echt belangrijk voor je is. Het gaat erom aanwezig te zijn in het moment, te accepteren wat je niet kunt veranderen en actie te ondernemen in lijn met je waarden.

De kern van ACT is gebaseerd op het idee dat lijden inherent is aan het leven. We hebben allemaal te maken met pijnlijke emoties, stress en tegenslag. Echter, volgens ACT wordt veel van ons lijden veroorzaakt door de manier waarop we omgaan met deze onvermijdelijke ervaringen. We raken verwikkeld in een strijd om negatieve gedachten en gevoelens te vermijden, te beheersen of te veranderen. Dit creëert alleen maar meer lijden en houdt ons tegen om ten volle te leven.

In plaats van te vechten tegen onze innerlijke ervaringen, leert ACT ons om ze te accepteren met openheid en compassie. Dit betekent niet dat we onze problemen negeren of goedkeuren, maar eerder dat we ze erkennen zonder oordeel en ruimte creëren voor al onze emoties, zowel positief als negatief. Door te accepteren wat we niet kunnen veranderen, maken we energie vrij om ons te richten op wat we wél kunnen beïnvloeden: ons gedrag.

ACT benadrukt het belang van het identificeren van onze waarden: wat vinden we werkelijk belangrijk in het leven? Wat voor soort persoon willen we zijn? Welke impact willen we hebben op de wereld? Zodra we helder hebben wat onze waarden zijn, kunnen we beginnen met het stellen van doelen en het ondernemen van acties die in lijn zijn met deze waarden, zelfs als dit ongemakkelijk of beangstigend is.

Stel je voor dat je waarde hecht aan gezondheid, maar je merkt dat je vaak ongezond eet uit emotionele triggers. In plaats van te vechten tegen de drf om te snoepen, kun je deze drang accepteren zonder oordeel en toch kiezen voor een gezonde maaltijd, omdat dit in lijn is met jouw waarde van gezondheid. ACT gaat over het maken van bewuste keuzes, zelfs als je geest je probeert te overtuigen van het tegendeel.

Voordelen van ACT

Het toepassen van de principes van ACT kan talloze voordelen met zich meebrengen:

Verminderde stress en angst: Door te leren accepteren wat je niet kunt veranderen, ervaar je minder stress en angst in je leven.
Verbeterde mentale gezondheid: ACT kan helpen bij het verminderen van symptomen van depressie, angststoornissen en andere psychische klachten.
Grotere emotionele flexibiliteit: Je leert om je emoties te observeren en te accepteren zonder erin meegesleurd te worden, waardoor je flexibeler en veerkrachtiger wordt.

Praktische tips om ACT te integreren in je leven:

Hier zijn enkele praktische tips om ACT te integreren in je dagelijks leven:

Mindfulness-oefeningen: Oefen je in het observeren van je gedachten en gevoelens zonder oordeel, bijvoorbeeld door middel van meditatie of ademhalingsoefeningen.
Identificeer je waarden: Neem de tijd om na te denken over wat echt belangrijk voor je is in het leven.
Stel kleine, haalbare doelen: Begin met kleine stappen die je dichter bij je waarden brengen.
Wees mild voor jezelf: Verwacht niet dat je alles in één keer verandert. Wees geduldig en vier je successen, hoe klein ook.

ACT is geen snelle oplossing, maar eerder een levenslange reis van zelfontdekking en groei. Het vereist oefening, geduld en de bereidheid om je anders te verhouden tot je gedachten en gevoelens. Door te leren accepteren wat je niet kunt veranderen en actie te ondernemen in lijn met je waarden, kun je een leven leiden dat rijk is aan betekenis, voldoening en vreugde, zelfs te midden van de onvermijdelijke uitdagingen die het leven met zich meebrengt.