Wanneer 'die' en wanneer 'dat'? Ontdek het hier!

24 Jun 2024

Weet jij altijd zeker of je 'die' of 'dat' moet gebruiken? Deze twee woordjes lijken best veel op elkaar en dat zorgt nog wel eens voor verwarring. Geen zorgen, je bent zeker niet de enige die hier soms mee worstelt! In dit artikel duiken we in de wereld van 'die' en 'dat' om je te helpen deze grammaticale hobbel voor eens en voor altijd te overwinnen.

Laten we beginnen met een korte quiz: welke zin is correct? "De fiets die ik gisteren heb gekocht is blauw" of "De fiets dat ik gisteren heb gekocht is blauw"?

Als je 'die' hebt gekozen, heb je helemaal gelijk! Maar hoe weet je dat nou zeker? Het antwoord is simpeler dan je denkt. Het draait allemaal om het onderscheid tussen 'de' en 'het' woorden.

'Die' gebruik je na 'de' woorden, zoals 'de fiets', 'de auto', 'de tafel', etc. 'Dat' gebruik je na 'het' woorden, zoals 'het boek', 'het huis', 'het kind', etc. Dus, als je twijfelt, vraag jezelf dan af of het woord waar 'die' of 'dat' naar verwijst een 'de' of een 'het' woord is.

Klinkt simpel, toch? Dat is het ook! Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen en speciale gevallen, maar deze basisregel helpt je al een heel eind op weg. In de rest van dit artikel gaan we dieper in op de details en geven we je nog meer handige tips om 'die' en 'dat' feilloos te gebruiken.

Voordelen van het juist gebruiken van 'die' en 'dat'

Het correct gebruiken van 'die' en 'dat' heeft verschillende voordelen:

Duidelijkheid: Je tekst wordt een stuk makkelijker te begrijpen.
Geloofwaardigheid: Je komt beter over op lezers wanneer je grammatica klopt.
Zelfvertrouwen: Je voelt je zekerder over je schrijfvaardigheid.

Vijf veelvoorkomende fouten met 'die' en 'dat' (en hoe je ze kunt vermijden)

Zelfs doorgewinterde schrijvers maken wel eens een foutje met 'die' en 'dat'. Hier zijn vijf veelvoorkomende fouten en hoe je ze kunt voorkomen:

'Dat' gebruiken na een voorzetsel: Na een voorzetsel (zoals 'op', 'in', 'met', etc.) gebruik je altijd 'die'. Dus niet "Het boek dat ik op tafel heb gelegd", maar "Het boek dat ik op de tafel heb gelegd".
'Die' gebruiken na een onbepaald lidwoord: Na een onbepaald lidwoord ('een') gebruik je 'dat'. Dus niet "Ik heb een fiets die blauw is", maar "Ik heb een fiets dat blauw is".
'Die' gebruiken na een bezittelijk voornaamwoord: Na een bezittelijk voornaamwoord ('mijn', 'jouw', 'zijn', etc.) gebruik je 'dat'. Dus niet "Mijn auto die kapot is", maar "Mijn auto dat kapot is".
'Dat' gebruiken na een overtreffende trap: Na een overtreffende trap ('mooiste', 'grootste', etc.) gebruik je 'die'. Dus niet "De mooiste bloem dat ik ooit heb gezien", maar "De mooiste bloem die ik ooit heb gezien".
'Die' gebruiken bij personen: Bij personen gebruik je altijd 'die', ongeacht of het een 'de' of 'het' woord is. Dus niet "Het meisje dat daar loopt", maar "Het meisje die daar loopt".

Tot slot

Het correct gebruiken van 'die' en 'dat' lijkt misschien een klein detail, maar het kan een groot verschil maken in de leesbaarheid en geloofwaardigheid van je teksten. Door de simpele regels in dit artikel te volgen en te oefenen met voorbeelden, zul je zien dat je deze grammaticale struikelblok gemakkelijk kunt overwinnen. Onthoud: oefening baart kunst! Blijf je schrijfvaardigheid ontwikkelen en je zult zien dat je teksten steeds beter worden.